روز میلاد امام رضا(ع) است؛ هفته گذشته دوشنبه را به زیارت هم رسیدیم. ۱۵ اردیبهشت ماه بود؛ صبح خواهر را در قم و عصر برادر را در مشهد زیارت کردیم.
به قلم خبرنگار پایگاه اطلاع‌رسانی دکتر مسعود پزشکیان؛ «نعم من زارها عارفا بحقّها فله الجنّه؛ آری کسی که با معرفت به [مقام] او، وی را زیارت کند، بهشت برای او است.» یقین می‌کنم؛ امام رضا (ع) در وصف خواهرش، حضرت فاطمه معصومه (س) گفته است. چندین ثانیه در مقابل چشمانم باقی می‌ماند این عبارت نوشته‌شده در ورودی شهر قم.
امروز رئیس‌جمهور برای یک سفر نیم‌روزی به این استان آمده است و در آغاز کار استاندار، نمایندگان مجلس و مدیران محلی از او استقبال می‌کنند. نخستین جلسه مهم‌ترین برنامۀ دکتر پزشکیان بود؛ عدالت آموزشی. در نشست بررسی وضعیت آموزش در استان قم، رئیس‌جمهور با نگاهی ریشه‌ای‌تر از اعداد و آمار به مسئله پرداخت. سخنان ابتدایی او ناظر به ضرورت بازتعریف عدالت در ساختار آموزش کشور بود و در میانۀ صحبت، جمله‌ای کلیدی گفت که توجه حاضران را جلب کرد: «نباید هیچ منطقه‌ای با کمبود کلاس درس مواجه باشد؛ ما وظیفه داریم مدرسه بسازیم.» این نه یک وعده جدید بلکه تأکید بر تداوم هشت ماه تلاش دولت بود؛ برنامه‌ای که آموزش را نه کالایی برای طبقه‌ای خاص بلکه حقی عمومی برای همه می‌داند. دکتر پزشکیان در همین نشست، از لزوم مشارکت مردم و نهادهای مدنی در توسعۀ فضاهای آموزشی گفت؛ اینکه عدالت در آموزش تنها از راه ساخت‌وساز ممکن نیست، بلکه نیازمند همراهی، مطالبه‌گری و نظارت عمومی است.
پس از آن، سومین اجلاسیه دوره ششم مجلس خبرگان رهبری میزبان رئیس‌جمهور بود. او سخن از اصول سه‌گانه‌ای به میان آورد که ستون‌های اصلی برنامه‌های دولت است: «عدالت آموزشی، عدالت در سلامت، و تأمین معیشت مردم.» و سخنش را فراتر برد و به سیاست خارجی پرداخت: «ما با هیچ‌کس دعوا نداریم. کشورهای منطقه را برادران خود می‌دانیم و اگر جایی اختلافی هست، باید با گفت‌وگو حل شود.»
اما جمله‌ای که برای من بیش از باقی حرف‌ها جذاب بود در خاطرم ماند: «من به اعتقاداتم پایبندم. اگر احساس کنم اقدامی وحدت ملی را خدشه‌دار می‌کند، آن کار را انجام نمی‌دهم. وحدت برای من اولویت دارد.» این جمله، نقطۀ اتصال اندیشه و عمل پزشکیان است؛ او همیشه گفته است که رو‌در‌روی مردم نمی‌ایستد و مسیری که او تلاش دارد در جایگاه رئیس‌جمهور در آن قدم بگذارد، آن است که نه فقط وعده دهد، بلکه اجرا کند.
عصر همان روز، مقصد بعدی ما مشهد مقدس بود. دهۀ کرامت است و برای زیارت و ادای ارادت به حضرت علی بن موسی‌الرضا (ع) و همچنین شرکت در کنگره بین‌المللی امام رضا (ع) به اینجا آمده‌ایم. استقبال استاندار و جمعی از مسئولان محلی، پیش‌درآمد برنامه‌ها است. در ابتدای ورود، دیدار با مادر شهید آیت‌الله ابراهیم رئیسی نیز رنگ و بوی خاصی به این سفر بخشید؛ حرکتی که نه یک اقدام نمادین بلکه نشانی از احترام به گذشته و درک مسئولیت امروز بود. حاجیه‌خانم برای رئیس‌جمهور آرزوی موفقیت و طلب خیر کرد و به او گفت که هلی‌کوپتر سوار نشود.
در نشست نهضت توسعۀ عدالت در فضای آموزشی با مشارکت مردم بار دیگر تأکید شد: «اینکه در ایران ما، در هر منطقه‌ای کمبود فضای آموزشی وجود داشته باشد و کودکان از آموزش محروم بمانند، به هیچ وجه قابل قبول نیست.» دکتر پزشکیان با صراحت از ناکارآمدی برخی دستگاهها انتقاد کرد و گفت اگر عدالت را صرفاً در شعار ببینیم، کودکان و نسل‌های آیندۀ کشور آسیب خواهند دید.
شامگاه دوشنبه، در ششمین کنگره جهانی امام رضا (ع)، رئیس‌جمهور به بعد دیگری از عدالت پرداخت؛ عدالت در فضای فرهنگی و اندیشه. دکتر پزشکیان با اشاره به سیرۀ امام رضا (ع) از ضرورت فضای آزادانه گفت‌وگو در جامعه سخن گفت: «آیا امروز نیز چنین فضایی در جامعه ما فراهم است که هر صاحب‌نظری، بی‌هراس، سخن خود را بیان کند؟» در نظر او، عدالت فقط در نان و آموزش خلاصه نمی‌شود؛ باید در گفت‌وگو، در بیان اندیشه‌ها، و در مشارکت و توسعۀ همگانی نیز تحقق یابد.
رئیس‌جمهور در پایان با یادآوری آیات «عَلَّمَ الْقُرْآنَ، خَلَقَ الْإِنسَانَ، عَلَّمَهُ الْبَیَانَ»، نگاه خود به آموزش را مجدد بیان کرد: «مدرسه نه فقط مکانی برای حفظ محفوظات، بلکه فضایی برای رشد، خلاقیت، مسئولیت‌پذیری و خودباوری است.» او افزود: «اگر روحیه خودباوری و تکیه بر توان داخلی در نسل جوان شکل گیرد، ایران می‌تواند الگو شود، الهام‌بخش باشد و از هیچ کشوری عقب نماند.»
در میان برنامه‌های فشردۀ سفر به مشهد، دکتر مسعود پزشکیان دمی درنگ کرد تا همراه مردم، قدم در صحن‌های حرم مطهر امام رضا (ع) بگذارد. زیارتی آرام و بی‌تکلف، بی‌هیاهوی رسانه‌ای؛ او که دغدغۀ عدالت و مسئولیت اجتماعی را در جای‌جای سخنانش تکرار می‌کند، در این لحظات، بی‌نیاز از گفتار، تنها با حضورش نشان داد که تکیه‌گاه این مسیر، نه فقط سیاست و برنامه، که ایمان و توسل است. این زیارت، صرفاً یک توقف در برنامه رسمی نبود؛ نشانی از پیوند با مردم و باوری است که در متن زندگی او جاری است. سفر امروز فشرده اما چندلایه بود؛ از گفت‌وگو با معلمان و مدیران تا زیارت و اندیشه. دکتر پزشکیان در قم و مشهد، نشان داد که می‌خواهد فاصلۀ میان شعار و عمل را کم کند. هنوز مسیر طولانی در پیش است، اما قدم‌ها برداشته شده‌اند.
