تروریسم به یکی از چالشهای پیچیده و تأثیرگذار جهانی تبدیل شده است. این پدیده نهتنها امنیت جوامع را به مخاطره انداخته، بلکه بنیانهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشورها را نیز متزلزل کرده است. از شهرهای بزرگ اروپا تا مناطق مختلف خاورمیانه و حتی دل ایران، هیچ نقطهای از این تهدید ویرانگر در امان نبوده است. آمار حملات تروریستی، نقشهای گویا از گستره و عمق این بحران جهانی ارائه میدهد؛ آماری که پشت هر عدد آن داستانی از جانباختگان، ویرانیها و پیامدهای گستردهای نهفته است.
به قلم خبرنگار پایگاه اطلاعرسانی دکتر مسعود پزشکیان، در تقویم رسمی کشورمان دی ماه پر از وقایع و حوادث دلخراش است که هر کدام روایت تاریخی خود را دارند. برای کرمان هم این ماه، آغشته به خواب مرگ با زلزله و صدای انفجار جلیقه عناصر تروریستی داعش است؛ یادآودر حادثهای است که روز مادر شب شد از این غم که بابا برنگشت و خبری تلخ درباره کرمان در فضای افکار عمومی مجدد به جریان افتاد.
مکان و زمان واقعه تروریستی کرمان
روز 13 دی ماه سال گذشته، همزمان با روز مادر، مقارن با سالگرد شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی، مراسمی با حضور مردمی برگزار شد که برای زیارت مزار این سردار بزرگ رفته بودند. در اواسط برگزاری مراسم انفجار دو بمب ساچمهای موجب شد که نزدیک به 300 نفر از مردم ایران به خاک و خون کشیده شوند. در هنگام انفجار هر یک از بمبها، ساچمههای سمی و سوزان بر پیکر افراد نشست. به عبارت دقیقتر این واقعه دلخراش 97 شهید و بیش از 270 مصدوم برجای گذاشت.
گفتوگوهای دستاول با خانواده جانباختگان و مأموران انتظامی نشان داد که اولین انفجار تروریستی ساعت 15 روز 13 دیماه، در مسیر پیادهروی منتهی به گلزار شهدا، در کنار یکی از موکبها، اتفاق افتاد و دقایقی بعد در حدود ساعت 15:20 نیز انفجار دوم با فاصلهای دورتر در کنار یکی از میدانهای منتهی به گلزار رخ داد.
روایت یک شاهد عینی
فرامرز پیرمرادی، از کارکنان جهاد دانشگاهی کرمان، همراه خانواده و دختر پنج سالهاش در مراسم بزرگداشت شهادت حاج قاسم سلیمانی حضور داشت. او بهعنوان یک شاهد عینی، روایت میکند: «ابتدا یک صدای یک انفجار مهیب در مراسم شنیده شد و به دنبال این صدا، من به سمت همسر و دخترم دویدم. در همین حین مسئولان برگزاری مراسم در پشت بلندگوها اعلام کردند که آرامش خود را حفظ کنید و به سمت خروجی بروید.
در حال حرکت بودیم که صدای انفجار دوم به گوش رسید و پس از این انفجار وحشت کردیم. من فرزندم را به آغوش گرفتم و به سمت جنگل رفتیم و به کمک تعدادی از مردم فنس دور پارک را بالا بردیم تا به این واسطه از تراکم و انسجام جمعیت در خروجی کاسته شود. ماشین ما درست قبل از دوربرگردان پارک شده بود یعنی نزدیک محلی که بمب دوم که بیشترین تلفات را داشت.»
مصیب سلطانینژاد، نیز یکی از داغدیدگان حادثه تروریستی چهارشنبه ۱۳ دیماه است. در این انفجار هشت عضو خانوادهاش (همسر، دو فرزند، خواهر همسر، دو فرزند باجناق، همسر برادر و فرزند برادر همسرش) را از دست داد و یک نفر دیگر از اعضای خانوادهاش مجروح شد. او میگوید: « در ابتدا گمان میشد این انفجار بمبگذاری است، اما کمی بعد داعش با معرفی عاملین انتحاری این واقعه مسئولیت آن را پذیرفت.»
وزیر کشور وقت در این خصوص اعلام کرد: «عامل مؤثر انتحاری تاجیکستانی بوده است و مورد دوم دقیق مشخص نشده و احتمالاً او هم تاجیکستانی بوده است. خانه تیمی و تجهیزات آنها کشف شده است.» و سربازان گمنام امام زمان (عج) در روزهای نخست بعد از این جنایت 35 نفر از عوامل پشتیبان و مرتبط با این حادثه را در پنج شهر و پنج استان دستگیر کردند.
آلوده بودن ساچمهها
چند روز پس از این حادثه ابعاد دیگری از آن افشا شد. در همین رابطه اعلام شد که «ساچمههای کارگزاریشده در جلیقه انفجاری آلوده بودند.» مهدی احمدینژاد، رئیس دانشگاه علوم پزشکی کرمان، در تکمیل این ادعا گفت: «اتفاقی که در کرمان افتاد کاملاً جدید بود و بعد از حادثه و اعمال جراحی متوجه عفونتهای بسیار شدیدی در مجروحان این حادثه شدیم. این عفونتها نهتنها در مجروحان بستری در بیمارستانهای کرمان که در مجروحان بستری در دیگر بیمارستانها هم مشاهده شده است. احتمال اینکه این ساچمهها قبل از کار گذاشتن آلوده شده باشند، وجود دارد.»
سعید ایرانمنش، مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان کرمان، با بیان اینکه ۴۸۰ نفر در حادثه تروریستی سال گذشته گلزار شهدای کرمان به بیمارستانها مراجعه کردند گفت: «برای ۲۹۷ نفر از این تعداد پرونده جانبازی تشکیل و برای ۱۳۳ نفر از این افراد رای جانبازی صادر شده است. ۱۵ نفر از شهدای حادثه تروریستی گلزار شهدای کرمان اتباع و پنج نفر غیر کرمانی و از استانهای خراسان رضوی، تهران و فارس بودند.»
ضرورت بررسی آمار حملات تروریستی
بررسی آمار حملات تروریستی از چندین روی اهمیت حیاتی دارد. اولاً، این حملات تهدید مستقیمی برای امنیت و ثبات جوامع به شمار میروند و شناخت دقیق آنها میتواند به بهبود اقدامات امنیتی و پیشگیرانه کمک کند. ثانیاً، تروریسم نهتنها جان افراد بیگناه را به خطر میاندازد، بلکه اقتصاد، سیاست و ساختار اجتماعی کشورها را نیز متأثر میسازد. تحلیل و بررسی آمار حملات تروریستی همچنین به شناسایی الگوهای جدید و استراتژیهای گروههای تروریستی کمک میکند و میتواند در مقابله با این تهدیدها نقش کلیدی داشته باشد.
