رئیس‌جمهور بر ضرورت نقش‌آفرینی دانشگاه‌ها در حل مسائل ملی و منطقه‌ای تأکید کرد و خواستار مشارکت فعال دانشگاهیان در اصلاح نظام بودجه‌ریزی، اقتصاد و مدیریت منابع شد.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دکتر مسعود پزشکیان، صبح امروز شنبه، دکتر مسعود پزشکیان در نشست هم‌اندیشی درباره همکاری دولت و دانشگاه‌ها برای حل مسائل ملی و منطقه‌ای اظهار داشت: آنچه در ذهن من وجود دارد این است که تحقیق و فعالیت‌های علمی باید باهدف حل مسئله انجام و تلاش شود مسائل کشور برطرف شود. ما مسیرهایی را به‌اشتباه پیموده‌ایم و دانشگاه‌ها و استادان دانشگاه باید اعلام کنند که این مسیرها اشتباه بوده و راه درست را نشان دهند. در حوزه‌هایی مانند اقتصاد، اشتغال، مصرف انرژی و آب، نیازمند آن هستیم که اساتید دانشگاه و دانشگاه‌ها راه‌حل ارائه دهند و مسئولیت حل مشکلات را بر عهده بگیرند.
رئیس‌جمهور همچنین با تأکید بر لزوم اصلاح نظام بودجه‌ریزی کشور گفت: به‌زودی دوباره به فصل بودجه‌ریزی می‌رسیم و اگر از هم‌اکنون به فکر اصلاح نظام بودجه‌ریزی نباشیم، در فصل بودجه به دلیل فوریت و عجله‌ای که ایجاد می‌شود، دوباره همان شیوه‌های بودجه‌نویسی سال‌های گذشته تکرار خواهد شد. معتقدم بودجه باید بر اساس عملکرد تنظیم شود، درحالی‌که هم‌اکنون بودجه بر مبنای یک تعریف از قبل مشخص تقسیم می‌شود و عملکرد در تخصیص آن تأثیری ندارد.
دکتر پزشکیان اضافه کرد: لازم است از هم‌اکنون یک تیم دانشگاهی، به پیشنهاد خود دانشگاه‌ها، اصلاح نظام بودجه‌ریزی را آغاز و پیشنهادهای خود را ارائه دهد. اصلاح نظام بودجه‌ریزی یک فرایند پیچیده است و نمی‌توان برای همه دستگاه‌ها یک نوع بودجه‌نویسی را پیشنهاد کرد.
رئیس‌جمهور بر ضرورت ایفای نقش پررنگ‌تر دانشگاه‌ها در حوزه‌های تخصصی تأکید کرد و گفت: دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز حدود ۳۵۰ هکتار زمین کشاورزی دارد. در دیداری که از آنجا داشتم پیشنهاد کردم که عمده دروس به شکل عملی با انجام کشت و کار روی همین اراضی تدریس شود تا هم دانشجویان به شکل عملی دروس را فراگیرند و هم دیگران نتیجه عملکرد را ببینند و الگوبرداری کنند. به‌هرحال، آنچه که به‌عنوان علم در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود، باید در جایی اجرایی گردد.
دکتر پزشکیان با بیان اینکه دانشگاه‌ها می‌توانند بسیاری از مشکلات کشور را حل کنند، گفت: دانشکده‌های مختلف می‌توانند هرکدام در حوزه تخصصی خود مسائل و مشکلات کشور را بررسی و راه‌حل آن را ارائه دهند. به‌عنوان‌مثال، دانشکده شیمی می‌تواند بگوید چگونه می‌توان مواد اولیه لازم برای تولیددارو را در کشور تهیه کرد تا مجبور به واردات نشویم. در حوزه‌های دیگر هم می‌توان این کار را انجام داد؛ به‌عنوان‌مثال، معادن بسیاری داریم که با کمک دانشگاه می‌توان آن‌ها را فعال کرد.
رئیس‌جمهور به برخی بحران‌ها اشاره کرد و اظهار داشت: در تهران با معضل کمبود آب مواجهیم و اینکه که چگونه می‌توانیم آب این شهر را تأمین کنیم و شهر تا چه اندازه می‌تواند بزرگ شود. هوای تهران را چگونه می‌توان پاکیزه نگه داشت؟ دانشگاه‌ها می‌توانند در این حوزه وارد شوند و با دانش و نوآوری‌هایی که دارند، مشکل آب‌وهوا را حل کنند. مشکل آب مختص تهران نیست؛ حتی در شهرهای ساحلی مثل آبادان و خرمشهر هم مشکل آب داریم، درصورتی‌که به نظرم با کمک دانشگاه‌ها می‌توان این مشکلات را حل کرد.
دکتر پزشکیان با اشاره به ضعف نظام برنامه‌ریزی کشور گفت: بسیاری از مسائل و مشکلات ناشی از فقدان نظام برنامه‌ریزی صحیح است این دانشگاه‌ها هستند که می‌توانند این نقطه‌ضعف را برطرف کنند. امروز کشوری مثل ترکیه، باوجود آن که منابع آبی زیادی دارد و سدهای بزرگی ساخته، باز هم برنامه مقابله با خشکسالی دارد؛ اما ما که آب نداریم، چنین برنامه‌ای هم نداریم.
رئیس‌جمهور با تأکید چندباره بر ضرورت ایفای نقش پررنگ‌تر دانشگاه‌ها در حل مسائل کشور اظهار داشت: دانشجویان ذهن بازتری دارند و می‌توانند راه‌حل‌های خلاقانه برای مشکلات ارائه دهند، برای حل مسائل کشور نیاز به افرادی با ذهن باز و خلاق داریم.
دکتر پزشکیان با انتقاد از وضعیت معیشتی اعضای هیئت‌های علمی دانشگاه‌ها گفت: به دلیل محدودیت بودجه، دانشگاه‌ها قادر نیستند حقوق مناسبی به اعضای هیئت‌علمی پرداخت کنند و این مسئله موجب خروج نخبگان از فضای دانشگاهی شده است. رفع این وضعیت تنها با فعال‌سازی دانشگاه‌ها در فرایند حل مسائل کشور ممکن خواهد بود و دانشگاه‌ها باید به بازیگران اصلی در این عرصه تبدیل شوند.
رئیس‌جمهور با اشاره به برنامه‌های دولت چهاردهم برای مشارکت‌دادن دانشگاه‌ها در عرصه رفع مشکلات، پیشنهاد داد که حل مسائل یک استان به طور آزمایشی به دانشگاهیان و نخبگان سپرده شود و افزود: می‌توان شرکت‌های زیان‌ده دولتی را نیز به دانشگاه‌ها واگذار کرد تا آن‌ها را سودآور کنند و از این طریق درآمد هم کسب نمایند.
دکتر پزشکیان گفت: شیوه اداره دانشگاه‌های بزرگی مانند استنفورد، هاروارد و آکسفورد می‌تواند برای ما الگوبخش باشد.
رئیس‌جمهور با تأکید بر ضرورت مشارکت همه دیدگاه‌ها در فرایند تصمیم‌گیری عالمانه و منطقی در کشور گفت: این روزها شاهد آن هستیم که یک تصمیم بدون کار کارشناسی دقیق و تهیه پیوست‌های لازم، کل کشور را به دردسر انداخته است. اگر آن روز که این تصمیم را می‌گرفتند به‌عنوان‌مثال یک جامعه‌شناس هم در جلسه حضور می‌داشت و ابعاد اجتماعی این تصمیم را تشریح می‌کرد، شاید به این شکل تصمیم‌گیری نمی‌شد. اگر هنگام تصمیم‌گیری از همه تخصص‌ها و حتی از افراد بومی و مشرف به مسائل، مانند امام‌جمعه یک شهر نیز دعوت شود، دیگر تصمیمات غیرکارشناسی که موجب بحران‌های گسترده در کشور می‌شوند، اتخاذ نخواهند شد.
دکتر پزشکیان همچنین با اشاره به برنامه دولت برای واگذاری بخشی از اختیارات به استانداری‌ها، دانشگاه‌ها را به ارائه پیشنهادهای عملی برای مدیریت مسائل استان‌ها فراخواند.
رئیس‌جمهور به موضوع یارانه‌های انرژی نیز اشاره کرد و گفت: گفته می‌شود سالانه ۱۵۰ میلیارد دلار یارانه انرژی در کشور پرداخت می‌شود که بخش زیادی از آن هدر می‌رود. اگر دانشگاه‌ها بتوانند طرحی ارائه دهند که موجب کاهش ۲۰ درصدی مصرف انرژی شود، دولت آماده است مابه‌التفاوت آن را به دانشگاه‌ها پرداخت کند تا بتوانند از این طریق حقوق اعضای هیئت‌علمی را افزایش دهند.
در این جلسه پیش از سخنان رئیس‌جمهور، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته برای ارتقا و افزایش رابطه بین دانشگاه و عرصه‌های صنعت، اقتصاد و اجتماع برای حل مشکلات کشور اظهار داشت: این رابطه چند دهه است که شکل‌گرفته به‌طوری‌که در سال ۱۳۹۲، دانشگاه‌ها ۳ هزار پروژه از سوی دولت داشت و امسال این رقم به ۱۱ هزار پروژه رسیده است. این حجم از همکاری دانشگاه و صنعت که در هماهنگی با دولت صورت‌گرفته، در مقایسه با سایر کشورها معقول است، هر چند که توقع بیشتری در این زمینه وجود دارد.
رئیس‌جمهور نیز در واکنش به این سخنان وزیر علوم، با بیان اینکه آنچه عنوان شد مایه خرسندی، اما ناکافی است، بر ضرورت نقش‌آفرینی عملیاتی‌تر دانشگاه‌ها در عرصه حل مشکلات تأکید کرد.
در این جلسه علاوه بر رئیس‌دفتر رئیس‌جمهور و وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و جمعی از اساتید دانشگاه حضور داشتند.
