مشاور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، دریادداشتی مفهوم جی‌نف را به زبان ساده توضیح داده است. او معتقد است جی‌نف «پایان سرگردانی در آدرس‌دهی» و «دسترسی آسان به خدمات» است و اهمیت این پروژۀ ملی برای کشور و دلیل آن را به‌عنوان یکی از اولویت‌های رئیس‌جمهور تشریح کرده است. حسین ریاضی این یادداشت را در اختیار پایگاه اطلاع‌رسانی دکتر مسعود پزشکیان گذاشته است. مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
حتماً شنیده‌اید که این روزها بحث «دولت هوشمند» و تسهیل خدمات به مردم داغ است. یکی از مهم‌ترین پروژه‌ها در این زمینه، سامانۀ ملی نشانی استاندارد ایران یا همان «جی‌نف» (GNAF)است. شاید اسم آن کمی پیچیده به نظر برسد، اما هدف از آن بسیار ساده و مستقیم و به نفع شماست: پایان «سرگردانی در آدرس‌دهی» و «دسترسی آسان به خدمات».
فواید، اهمیت و اولویت جی‌نف
تصور کنید تمامی اطلاعات آدرس‌ها، مکان‌ها و حتی شغل افراد، در یک سامانۀ واحد و دقیق وجود داشته باشد. به این ترتیب، پیامدهایی دارد:
· کاهش فساد و رانت: دیگر لازم نیست برای گرفتن خدمات، به ده‌ها محل مراجعه کنید یا نگران روابط و آشنایی‌ها باشید. همه چیز شفاف و بر اساس اطلاعات دقیق انجام می‌شود. بستر رشوه‌خواری و سوءاستفاده از بین می‌رود.
· خدمت‌رسانی سریع و آسان: از دریافت بسته‌های پستی گرفته تا خدمات اورژانس و حتی ثبت‌نام‌های دولتی، همه چیز با یک کدپستی ۱۰ رقمی انجام می‌شود. دیگر نیازی به آدرس‌دهی‌های طولانی و مبهم نیست. وقت شما کمتر هدر می‌رود و کارها سریع‌تر پیش می‌رود.
· مدیریت بهتر کشور: دولت می‌تواند با استفاده از اطلاعات دقیق مکانی، بهتر برنامه‌ریزی کند؛ مثلاً بداند کجا به مدرسه نیاز است، کجا باید بیمارستان بسازد، یا چگونه منابع را عادلانه‌تر توزیع کند. این یعنی مدیریت هوشمندتر بحران‌ها و چالش‌های بزرگ مثل مصرف انرژی یا مالیات.
· «چه کسی، کجاست؟» به سادگی: با جی‌نف، شمارۀ ملی هر فرد به کدپستی دقیق محل سکونت او وصل می‌شود. این یعنی دولت به سرعت می‌داند «چه کسی کجاست» و می‌تواند خدمات را به طور هدفمندتر و مستقیم‌تر ارائه دهد.
· اولویت رئیس‌جمهور: پیگیری مجدانه رئیس‌جمهور برای تکمیل این پروژه، نشان‌دهندۀ اعتقاد عمیق ایشان به نقش جی‌نف در تحول اداری و خدمت‌رسانی به مردم است. ایشان این پروژه را کلیدی برای مبارزه با فساد و ایجاد دولتی کارآمدتر می‌دانند.
اقدامات انجام‌شده
خوشبختانه در این مسیر گام‌های مهمی برداشته شده است:
· نقشه‌ها تقریباً کامل: ۱۰۰ درصد نقشه‌های شهرهای کشور و حدود ۶۵ درصد از نقشه‌های روستایی و شهری کل کشور آماده شده است. این یعنی زیرساخت اصلی اطلاعات مکانی فراهم شده است.
· آدرس‌دهی دقیق اماکن: بیش از ۷۷ درصد از اماکن شهری و در مجموع حدود ۵۸ درصد از کل مکان‌های کشور، دارای مختصات دقیق جغرافیایی (ژئوکد) شده‌اند. این یعنی هر آدرس روی نقشه، نقطۀ دقیقی دارد.
· نشانی استاندارد برای میلیون‌ها مکان: بیش از ۶۴ درصد اماکن شهری و در مجموع ۵۶ درصد از کل مکان‌های کشور، دارای نشانی کامل و استاندارد شده‌اند.
· استفاده گسترده در عمل: از سال ۹۶ تا پایان ۱۴۰۳، دستگاه‌های دولتی بیش از یک میلیارد بار و کسب‌وکارهای خصوصی بیش از ۲۲۵ میلیون بار از سرویس کدپستی جی‌نف استفاده کرده‌اند. این یعنی جی‌نف در زندگی روزمره و کاری ما جاری شده است.
· احراز نشانی برای میلیون‌ها نفر: بیش از ۱۷ میلیون خدمت احراز نشانی محل سکونت تا پایان سال ۱۴۰۳ انجام شده است.
اقدامات پیش‌ِ رو
با وجود پیشرفت‌های چشمگیر، هنوز راه برای تکمیل کامل پروژه باقی است:
· تکمیل نقشه‌های روستایی: بخش مهمی از نقشه‌های روستایی و تمامی اماکن روستایی هنوز باید تکمیل و ژئوکدگذاری شوند تا هیچ نقطه‌ای از کشور از این سامانه جامع جا نماند.
· تکمیل نشانی استاندارد: هنوز میلیون‌ها مکان در کشور نیازمند دریافت نشانی کامل و استاندارد هستند.
· همگام‌سازی کامل دستگاه‌ها: باید اطمینان حاصل شود که تمامی دستگاه‌های دولتی و حتی بخش خصوصی، به طور کامل از جی‌نف استفاده کرده و اطلاعات خود را با این سامانه یکپارچه کنند.
· به‌روزرسانی مستمر: اطلاعات مکانی دائماً در حال تغییر است. نمونۀ آنساخت‌وسازهای جدید و تغییرات معابر است. بنابراین، به‌روزرسانی مستمر و دقیق این اطلاعات اهمیت زیادی دارد.
انتظارات از دستگاه‌های اجرایی
برای اینکه جی‌نف به طور کامل به ثمر بنشیند و همۀ مردم از فواید آن بهره‌مند شوند، همکاری و جدیت دستگاه‌های مختلف حیاتی است:
· وزارت کشور: باید نقشه‌ها و اطلاعات تقسیمات کشوری را به طور مداوم تولید و به‌روزرسانی کند.
· استانداری‌ها: باید موانع را برطرف کرده و اعتبارات لازم را برای تهیه نقشه فراهم کنند؛ همچنین شهرداری‌ها را ملزم به ارائۀ آنلاین اطلاعات پروانه‌های ساخت و پایان کار به شرکت ملی پست نمایند.
· شهرداری‌ها و دهیاری‌ها: این نهادها خط مقدم این پروژه هستند. باید مرزبندی محلات، نام معابر و پلاک‌های هوشمند را تعیین و به روز نگه دارند و اطلاعات پروانه‌های ساخت را به صورت آنلاین به اشتراک بگذارند.
· سازمان ثبت اسناد و املاک: باید نقشه‌های خود را با شرکت ملی پست تطبیق دهد و کدپستی صحیح را در تمامی اسناد رسمی درج کند.
· بنیاد مسکن انقلاب اسلامی: مسئولیت تأمین و به‌روزرسانی نقشه‌های روستاها را بر عهده دارد.
· تمامی دستگاه‌های اجرایی: همۀ دستگاه‌ها باید کدپستی صحیح را در پایگاه داده‌های خود برای مشترکین درج کرده و هنگام ارائۀ خدمات از آن استفاده کنند. همچنین، نقشه‌های مورد استفاده خود را با شرکت ملی پست یکسان‌سازی کنند.
· سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی: باید هزینه‌های اجرای این طرح ملی را در بودجه‌های سالانه لحاظ کند تا این پروژۀ حیاتی بدون مشکل پیش رود.
جی‌نف یک پروژۀ بزرگ ملی است که نتایج آن مستقیماً به نفع زندگی روزمرۀ شما خواهد بود. با تکمیل این سامانه، شاهد دولتی چابک‌تر، خدماتی سریع‌تر و جامعه‌ای شفاف‌تر و عادلانه‌تر خواهیم بود. از تمامی دستگاه‌ها انتظار می‌رود که با جدیت و همکاری، این پروژۀ مهم را به سرانجام برسانند تا همۀ مردم ایران از ثمرات آن بهره‌مند شوند.
آیا شما هم فکر می‌کنید جی‌نف می‌تواند تحولی مثبت در زندگی ما ایجاد کند؟
